शिळा हा शब्द जुन्या फ्रेंच ‘estaler’ वरून आला आहे, ज्याचा अर्थ “थांबणे” असा होतो.
जर एखादी गोष्ट शिळी असेल तर ती खाण्यास योग्य नाही.
शिळे अन्न खाणे चांगले नाही. प्रिझर्व्हेटिव्ह किंवा जंक फूड अन्नाबद्दल बोलत नाही तर घरी शिजवलेले अन्नाबद्दल बोलत आहे. घरगुती अन्न नेहमी सर्वोत्तम आहे परंतु शिळे झालेले घरगुती अन्न देखील पोटाला हानी पोहोचवू शकते, विशेषतः उन्हाळ्याच्या हंगामात. अन्न शिळे झाले आहे याचा विचारही न करता दुसऱ्या दिवशी उरलेले अन्न खाणे सामान्य आहे. थोडी जास्तीची भाजी किंवा भात शिजवतो आणि फ्रीजमध्ये ठेवतो जेणेकरून 1 किंवा 2 दिवसांनी ते खाऊ शकू. हे किती चुकीचे आहे.
अन्नाला छान वास येत असेल तर आपण ते खातो. काही लोकांना, आदरामुळे अन्न फेकणे आवडत नाही आणि काही लोकांना तसेच शिळे अन्न खाणे ही अस्वास्थ्यकर सवय म्हणून मानत नाही. शिळे किंवा पुन्हा पुन्हा गरम केलेले अन्न हे जिभेला तृप्त करतात परंतु त्यातील नकारात्मक परिणामामुळे आजारी अथवा कमजोर बनवतो. जर आपण शिळे अन्न खात राहिलो तर आपल्याला काही समस्यांना सामोरे जावे लागते.
शिळ्या अन्न जीवाणूंसाठी निवारा:
शिजवलेले अन्न आपण खातो आणि उरलेले पदार्थ ठेऊन देतो. त्यामुळे बॅक्टेरिया आणि जंतूंचा जन्म होतो. ते पुढे अन्न आंबवतात. त्यामुळे आरोग्याच्या अनेक समस्या निर्माण होऊ शकतात.
शिळ्या अन्नामुळे विषबाधा:
पाचन संस्थेत विष तयार झाल्यानंतर अन्न विषबाधा होते आणि काही काळानंतर आपल्याला लक्षणे जाणवतात. घरगुती असले तरी दररोज शिळे अन्न खाल्ल्याने अन्नातून विषबाधा होऊ शकते.
अन्न शिजवल्यानंतर ते कित्येक तास ठेवतो. विशेषत: उन्हाळ्यात बॅक्टेरिया जमा झाल्यामुळे अन्न खराब होते, परिणामी अन्न विषबाधा होते.
असे सूक्ष्मजंतू 5 ते 60 अंश सेल्सिअस तापमानाच्या मर्यादेत केवळ 2-3 तासांत आक्रमकपणे गुणाकार वाढू शकतात. असे पदार्थ खाल्ल्याने उलट्या आणि जुलाब होऊ शकतात.
शिळ्या दुग्धजन्य पदार्थांचा धोका
लोक साधारणपणे 2-3 दिवसांच्या कालावधीत एकाच कंटेनरमधून दूध वापरतात. हिवाळ्याच्या हंगामात हे धोकादायक नसले तरी, वातावरणातील तापमान वाढते तेव्हा असे करणे योग्य नाही.
प्रिझर्वेटिव्ह अन्न देखील शिळे अन्नसमान
प्रिझर्व्हेटिव्ह्ज ने अन्नाचे शेल्फ-लाइफ वाढवतात, म्हणून ते कृत्रिम प्रिझर्वेटिव्ह वापरतात जसे की नायट्रेट्स, सोडियम बेंझोएट, सॉर्बेट्स, पॅराबेन्स, फॉर्मल्डिहाइड, ब्यूटिलेटेड हायड्रॉक्सीटोल्युएन (बीएचटी), ब्युटाइलेटेड हायड्रॉक्सायनिसोल (बीएचए), आणि इतर अनेक; ज्यामुळे गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण होऊ शकतात.
